Ga naar de inhoud
Let op: Om de gebruikerservaring op deze site te verbeteren gebruiken we cookies.
Menu
Login redactie

Formularium Ouderenzorg

Beleid bij infectie met Clostridioides difficile

Literatuur geraadpleegd tot: 01/08/2021

  • Oudere volwassenen (≥65 j) lopen een hoger risico op infecties met Clostridioides difficile.
  • Preventieve maatregelen in geval van infectie met Clostridioides difficile zijn erg belangrijk.
    • Een rationeel antibioticabeleid in het WZC is de eerste stap in de preventie aangezien antibioticagebruik een grote risicofactor is.
    • Een strikt hygiënebeleid is noodzakelijk om de verspreiding van de sporen te vermijden.
    • Aan het verzorgend personeel wordt aanbevolen de handen systematisch grondig te wassen met water en zeep omdat alkoholische oplossingen de sporen niet vernietigen. 
  • De diagnose van diarree door Clostridioides difficile berust op het aantonen van toxines in de feces.
  • De aanpak van een Clostridioides difficile infectie berust vooral op het corrigeren van de vocht- en elektrolytenbalans en het stoppen van de inname van het oorzakelijk antibioticum (indien mogelijk).
  • Metronidazol wordt geselecteerd voor de ambulante behandeling van een milde tot matige infectie, bij een patiënt met een laag risico op complicaties.  In alle andere gevallen is gespecialiseerd advies vereist.
  • Zie ook Folia februari 2016

Behandeling

Geselecteerd

Een rationeel antibioticabeleid in een WZC is essentieel voor de preventie van infecties met Clostridioides difficile $​​​​​ zie ook advies HGR 9345.

  • Gezien behandeling met antibiotica de belangrijkste risicofactor is, is een rationeel antibioticabeleid de eerste stap in de preventie.
  • Clindamycine, fluorochinolonen en cefalosporines worden, in deze volgorde, vermeld als grootste risicofactor op een infectie met Clostridioides difficile buiten de ziekenhuissetting$​​​​​$​​​​​.  In zorginstellingen voor langdurig verblijf heeft een rationeel antibioticabeleid de voorschrijffrequentie van de fluorochinolonen verlaagd en ook de frequentie van infecties met Clostridioides difficile verminderd$​​​​​.
  • Het toedienen van een antibioticum, na een episode van diarree veroorzaakt door Clostridioides difficile, verdrievoudigt het risico op recidief$​​​​​.​​​​​​​​​​
  • Een patiënt die in een bed ligt, waarin de vorige patiënt antibiotica kreeg, heeft een hoger risico op infectie met Clostridioides difficile($​​​​​.

  • Algemene voorzorgsmaatregelen die in geval van MDRO-infectie worden aanbevolen, zijn ook van toepassing:
    • persoonlijke beschermingsmiddelen,
    • decontaminatie van de omgeving,
    • isolatie of cohortering van de zorg$​​​​​​​​.
  •  In zorginstellingen komen daar nog aanvullende voorzorgsmaatregelen bij:
    • barrièrevoorzorgsmaatregelen (vermijd contact met besmette personen),
    • omgevingsreiniging,
    • en desinfectie met een sporendodend middel
  • Een strikt hygiënebeleid, om de verspreiding van de sporen te vermijden is van cruciaal belang.  De sporen kunnen niet vernietigd worden met alcoholische oplossingen, daarom wordt aan het verzorgend personeel aanbevolen de handen systematisch grondig te wassen met water en zeep$​​​​​​​​.​​​​​
  • In de Belgische richtlijnen (HGR9345) wordt vooral gehamerd op de handhygiëne en het dragen van handschoenen.

Praktische aanbeveling in geval van Clostridioides difficile infectie (CDI):

  • De diagnose van diarree door Clostridioides difficile berust op het aantonen van toxines in de feces bij een symptomatische patiënt.  
  • Indien de diagnose positief is, berust de aanpak vooral op het corrigeren van de vocht- en elektrolytenbalans en het stoppen van de inname van het oorzakelijk antibioticum (indien mogelijk)$​​​​​​​$​​​​​​​$​​​​​​​.
  • Metronidazol blijft de eerste keuze voor ambulante behandeling in de eerste periode van een milde tot matige infectie, bij een patiënt met een laag risico op complicatie$​​​​​$​​​​​$​​​​​.
  • Bij ernstige vormen, in geval van multipele recidieven of bij patiënten met een verhoogd risico op complicaties is specialistisch advies vereist, temeer dat vancomycine per oraal (ook doeltreffend) in België niet beschikbaar is.  Met "Vancomycine poeder voor oplossing voor infusie" kan een orale oplossing worden bereid maar die reconstitutie moet worden voorbehouden aan instellingen die met deze procedure vertrouwd zijn.  Het veel duurdere fidaxomicine is een tweede keuze maar de terugbetaling ervan is momenteel beperkt tot gebruik in het ziekenhuis​​​​.
  • Transplantatie van fecale microbiota, behoort ook tot behandelingsprotocol bij recidiverende vormen van diarree door Clostridioides difficile$​​​​$​​​​​$​​​​​ 

Geselecteerde geneesmiddelen

Niet geselecteerd

Voor verschillende monoklonale antilichamen werd registratie aangevraagd bij de behandeling van Clostridioides difficile in aanvulling met antibiotherapie voor een betere preventie van recidieven$​. De doelpopulatie en de plaats van deze behandeling in het huidige therapeutische arsenaal moeten nog bepaald worden.