Formularium Ouderenzorg
Tandabces
Literatuur geraadpleegd tot: 02/02/2021
-
De primaire behandeling van een tandabces bestaat uit de nodige tandheelkundige zorgen.
-
Het is zeker niet aangewezen om en antibioticumtherapie te starten zonder een adequate tandheelkundige behandeling.
-
Antibiotica zijn enkel geïndiceerd bij lokale uitbreiding van de infectie of bij systemische tekenen van infectie of bij immunogecompromitteerde patiënten, of bij voorgeschiedenis van endocarditis. De antibiotische behandeling is altijd een aanvulling op endodontische chirurgie en het is belangrijk dat de tandarts of stomatoloog de behandeling na 72 uur klinisch herevalueert.
-
De eerste keuze is amoxicilline, met mogelijke uitbreiding tot amoxicilline + clavulaanzuur.
- Het alternatief bij penicillineallergie is azithromycine.
Behandeling
Geselecteerd
Niet-medicamenteus
Basisbehandeling: Tandheelkundige zorgen (endodontische chirurgie), geen antibioticum
De primaire behandeling van een tandabces bestaat uit de nodige tandheelkundige zorge
Medicamenteus
In geval van lokale uitbreiding of systemische tekenen van infectie, bij immunogecompromitteerde patiënten of patiënten met antecedenten van endocarditis , als aanvulling op endodontische tandheelkunde, eerste stap: Aminopeniclline
Geselecteerde geneesmiddelen: amoxicilline
Het wordt aanbevolen om patiënten met een tandabces door te verwijzen naar de tandarts. Voor de behandeling van een tandabces wordt verwezen naar de ‘Richtlijn voor het rationeel voorschrijven van antibiotica in de tandartspraktijk’ van het Federaal Kenniscentrum" (KCE) voor de gezondheidszorg (BAPCOC).
Ter herinnering: Tandheelkundige zorg is de eerstelijnsbehandeling voor tandabces.
Bij een oudere patiënt moet rekening gehouden worden met een vaak minder goede immuniteit. Bovendien hebben ouderen een groter risico op endocarditis, wat een ook een verhoogde waakzaamheid rechtvaardigd. Ten slotte zijn er praktische factoren die een goede mondverzorging bemoeilijken, zoals de eventuele moeilijkheid om een beroep te doen op consultatie en behandeling van een tandarts.
Amoxicilline (eerste keuze) is geïndiceerd bij:
- lokale uitbreiding van de infectie,
- systemische tekenen van infectie,
- immunogecompromitteerde patiënten,
- patiënten met een voorgeschiedenis van endocarditis.
De duur van de behandeling wordt bepaald door de klinische respons van de patiënt. De behandeling moet worden gestaakt zodra de symptomen zijn verdwenen en klinisch herstel is vastgesteld, wat gewoonlijk na 3 tot 7 dagen gebeurt. De voorgestelde KCE-dosis is 500 mg 3x/d gedurende 3 dagen. Na deze periode moet de situatie opnieuw worden beoordeeld.
Geselecteerde geneesmiddelen
Indien een antibioticum geïndiceerd is en bij in geval van onvoldoende respons van amoxicilline in monotherapie, tweede stap: Toevoegen van clavulaanzuur
Geselecteerde geneesmiddelen: amoxicilline + clavulaanzuur
De door de "Richtlijn voor het rationeel voorschrijven van antibiotica in de tandartspraktijk’ van het Federaal Kenniscentrum" (KCE) voorgestelde dosis is 500/125 mg 3x/d gedurende 3 tot 7 dagen. Het klinisch herstel zal de duur van de behandeling bepalen.
Geselecteerde geneesmiddelen
Indien een antibioticum geïndiceerd is en bij IgE en niet-IgE- gemedieerde penicillineallergie, alternatief voor amoxicilline: Macrolide
Geselecteerde geneesmiddelen: azithromycine
De "Richtlijn voor het rationeel voorschrijven van antibiotica in de tandartspraktijk’ van het Federaal Kenniscentrum" suggereert azitromycine, gezien het risico van clostridioïde difficile met clindamycine.
Azithromycine wordt geselecteerd als alternatief voor amoxicilline bij IgE en niet-IgE- gemedieerde penicillineallergie.
Bij het gebruik van macroliden moet rekening gehouden worden met een hoger risico van geneesmiddeleninteracties dan met andere antibioticaklassen (vooral met atorvastatine en simvastatine), alsook met het risico van verlenging van het QT-interval bij patiënten met hartaandoeningen (zie ook: Rationeel gebruik van antibiotica bij ouderen).
Geselecteerde geneesmiddelen
