Ga naar de inhoud
Let op: Om de gebruikerservaring op deze site te verbeteren gebruiken we cookies.
Ik ga akkoord Ik ga niet akkoord
Geneesmiddelenfiches
Menu
Login redactie

Formularium Ouderenzorg

Seborroïsche dermatitis

Literatuur geraadpleegd tot: 22/11/2021

  • Een lokale behandeling met een azoolderivaat is de aangewezen behandeling voor seborroïsche dermatitis.
  • Bij erytheem en jeuk kan een lokale behandeling met hydrocortisone -kort en in episodes- worden toegevoegd.

Behandeling

Geselecteerd

Werkzaamheid
Topische corticosteroïden zijn bewezen werkzaam bij seborroïsche dermatitis. Hun werkzaamheid is vergelijkbaar met die van de azoolderivaten wat betreft de duur tot remissie. Er zijn echter geen studies met een duur langer dan 4 weken die volledige remissie bestudeerden$​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​.
Veiligheid
Huidatrofie, striemen, telangiëctasieën, infecties, vertraging van de wondgenezing, hypertrichose, periorale dermatitis, verandering van pigmentatie: vooral na langdurige toepassing (Repertorium BCFI 15.2)$​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​$​​​​​​​​​​​.  Daarom dient een behandeling met hydrocortisone zoveel mogelijk beperkt te worden, dus: alleen gebruiken bij hinderlijke klachten en gedurende een korte termijn. 
Richtlijnen
Richtlijnen raden aan lokale corticoïden voor te behouden voor kortstondig episodisch gebruik ter vermindering van erytheem en jeuk$​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​$​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​$​​​​​​​​​​​.  Clinical Evidence beschouwt ze als waarschijnlijk gunstig ondanks de afwezigheid van goede studies.
Hydrocortisone (in het aangezicht) of klasse-2- of -3 cortisone (op het lichaam) kan een additioneel therapeutisch effect hebben (op het erytheem en de jeuk) in associatie met ketoconazole$​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​$​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​.  Dit advies is gebaseerd op consensus. Gebruik in monotherapie wordt afgeraden omwille van het vermoeden van een hoger hervalrisico$​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​. 

Geselecteerde geneesmiddelen

Werkzaamheid
Azoolderivaten zijn werkzaame middelen bij seborroïsche dermatitis van het gelaat en lichaam$​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​.
Na genezing kan intermittent gebruik (1 keer per week) remissie behouden$​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​.
Veiligheid
Allergische contactdermatitis, zelden huidirritatie (Repertorium BCFI 15.1.5).
Selectie
Ketoconazol crème (Nizoral® crème) is uit de markt genomen. Het bestaat enkel nog als shampoo. Bij oppervlakkige huidmycosen zijn andere azoolderivaten als crème beschikbaar, met een vergelijkbare doeltreffendheid (Folia GOW nov. 2019).
Er is geen gekend verschil in effectiviteit tussen de lokale azoolderivaten, maar er zijn verschillen in kostprijs, terugbetaling en posologie$​​​​​​. 
Op basis van deze criteria werd isoconazole crème 1% geselecteerd.
 

 

Geselecteerde geneesmiddelen

Werkzaamheid
Voor de behandeling van seborroïsche dermatitis van de behaarde is de werkzaamheid van ketoconazol aangetoond$​​$​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​.  Zie ook plaatsbepaling in Repertorium BCFI 15.1.3.
Na genezing kan intermittent gebruik (1 keer per week) remissie behouden$​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​.  
Veiligheid
Ketoconazole wordt goed verdragen (in heel zeldzame gevallen kan contact dermatitis ontstaan)​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​.
Selectie
Ketoconazol shampoo is de selectie voor de behaarde hoofdhuid.

Geselecteerde geneesmiddelen

Niet geselecteerd

Werkzaamheid
Wat betreft de behandeling van hoofdroos is er 1 RCT van lage kwaliteit. Deze RCT vergeleek seleniumsulfide 2.5%, ketoconazole 2% shampoo en placebo 2 keer per week voor de behandeling van matige tot ernstige hoofdroos. Met seleniumsulfide (67%) en ketoconazole (73%) verbeterde de hoofdroos significant beter dan met placebo (44%)$​​​​​​$​​.
Er zijn geen gegevens bekend over de werkzaamheid bij gebruik ter hoogte van gelaat en lichaam.

Veiligheid
Jeuk en branderigheid zijn mogelijke bijwerkingen (deze komen frequenter voor bij het gebruik van seleniumsulfide dan bij ketoconazole gebruik)$​​​​​​$​​. Het ruikt onaangenaam, het haar en de hoofdhuid kunnen sneller vet worden en bij frequente toepassing kan het haar uitvallen$​​​​​​.

Richtlijnen en conclusie
Seleniumsulfide (voor de indicatie hoofdroos) is geen middel van eerste keuze omwille van de zwakke onderbouwing van zijn werkzaamheid en mogelijke storende ongewenste effecten$​​​​​​. Volgens Clinical Evidence is seleniumsulfide voor hoofdroos een alternatief wanneer andere behandelingen niet werkzaam zijn$​​​​​​. Er zijn geen gegevens bekend over de werkzaamheid bij gebruik ter hoogte van gelaat en lichaam.

Teershampoo wordt momenteel niet meer gebruikt, het is niet meer verkrijgbaar in Europa. De werkzaamheid van orale antimycotica is niet goed aangetoond$​​​​​​. Eén kleine RCT vergeleek orale behandeling met itraconazole 200 mg gedurende 2 dagen per maand met placebo en vond een positief effect$​​​. Bij gebrek aan vergelijking met lokale behandeling en mogelijke ongewenste effecten en interacties, worden orale antimycotica niet geselecteerd. Lokaal gebruik van miconazol en metronidazol voor deze indicatie is door geen enkele studie onderbouwd$​​​​​​.

Feedback