Ga naar de inhoud
Let op: Om de gebruikerservaring op deze site te verbeteren gebruiken we cookies.
Menu
Login redactie

Formularium Ouderenzorg

Dyspnoe

Literatuur geraadpleegd tot: 31/03/2017

  • Dyspnoe, wordt bij voorkeur oorzakelijk aangepakt, maar zuurstof, lorazepam, midazolam en morfine kunnen symptoomverlichting geven.

Behandeling

Geselecteerd

Gezien de vele, zowel maligne als niet-maligne oorzaken, beïnvloedende factoren en bijkomende symptomen, is een geïndividualiseerde aanpak van dyspnoe noodzakelijk$​​​​. Waar mogelijk is een oorzakelijke aanpak uiteraard aangewezen (bv. COPD, hartfalen, anemie, …). Het inroepen van specialistische hulp is dikwijls nodig.

Het goed positioneren van de patiënt, fysiotherapeutische maatregelen, relaxatietechnieken en geruststelling zijn zinvolle maatregelen. Een voldoende hoge luchtvochtigheid en een niet te hoge omgevingstemperatuur zijn eveneens nuttig$​.

Soms kan gewoon verluchten van de ruimte of gebruik maken van een ventilator verlichting brengen$​.

Systemisch (bv. subcutaan) toegediende opioïden, zoals morfine, (in lage dosis, indien nog geen opioïden werden toegediend) zijn effectief bij dyspnoe$​​​​$​​​​. Zorgvuldig evalueren van het effect is essentieel$​​​​. Bij correct doseren is er weinig risico op respiratoire depressie$​​​​. Bij patiënten die reeds een opioïd krijgen, kan een bijkomende dosis van een snelwerkend opioïd (bv. 1/10 tot 1/6 van de dagdosis) een gunstig effect hebben$​​​​.

Geselecteerde geneesmiddelen

Benzodiazepines kunnen, door hun anxiolytisch en sedatief effect, dyspnoe verlichten als niet-medicamenteuze maatregelen en opioïden falen$​​​​​​​​. Lorazepam is hierbij een geschikte optie$​​​​​​​​. Indien parenterale toediening nodig is, komt ook midazolam in aanmerking.

De combinatie van een anxiolyticum met morfine kan eveneens een optie zijn bij het verlichten van ernstige dyspnoe. Zo lijkt het continu toedienen van morfine samen met midazolam (5 à 10 mg / 24u) het dyspnoegevoel positief te beïnvloeden$​​​​​​​​.

Geselecteerde geneesmiddelen

Te overwegen

Het nut van zuurstof is zeer beperkt bij dyspnoeïsche patiënten die niet hypoxemisch zijn$​​​​​​​​$​​​​​​​​$​​​​​​​​. Het (continu of intermittent) toedienen van zuurstof kan aanzien worden als een niet-specifieke aanpak van kortademigheid. Men adviseert om zuurstof enkel te geven aan personen met matige tot ernstige dyspnoe of hypoxemie en om de toediening te staken als de patiënt aangeeft dat hij niet het gevoel heeft er mee geholpen te worden$​​​. 

Geselecteerde geneesmiddelen

Corticosteroïden kunnen nuttig zijn, o.a. bij uitgesproken luchtwegobstructie. Het effect treedt pas na een paar dagen op. Specialistisch advies is vaak gewenst$​.