Ga naar de inhoud
Let op: Om de gebruikerservaring op deze site te verbeteren gebruiken we cookies.
Menu
Login redactie

Formularium Ouderenzorg

Anorexie, cachexie

Literatuur geraadpleegd tot: 31/03/2017

  • Anorexie kan bestreden worden met dexamethason.

Behandeling

Geselecteerd

Corticosteroïden hebben een zuiver subjectief gunstig effect op het anorectisch gevoel en de vermoeidheid van de patiënt. Een dagelijkse dosis van of equivalent aan 5 mg dexamethason (dat subcutaan kan worden toegediend) wordt aanbevolen. Het effect houdt meestal maar enkele weken aan$​​​​​​. Gezien de ongewenste effecten op langere termijn en het verdwijnen van het effect bij aanhoudende behandeling is dergelijke maatregel alleen toepasbaar bij een korte levensverwachting of als kortdurende symptomatische behandeling (maximaal 4 weken) bij patiënten met een langere levensverwachting wanneer er een reden is om te verwachten dat de anorexie tijdelijk is (bv. gedurende of direct na chemotherapie)$​​​​​​$.

Geselecteerde geneesmiddelen

Te overwegen

Gastroprokinetica (metoclopramide of domperidon) kunnen zinvol zijn bij anorectische patiënten die nauseëus zijn of klagen van een snel verzadigingsgevoel.

Niet geselecteerd

Er is te weinig betrouwbaar onderzoek gebeurd om een uitspraak te doen over medisch geassisteerd voeden (d.w.z. tussenkomen bij personen die zelf niet meer in staat zijn om zich zonder hulp van anderen te voeden) in het kader van de palliatieve zorg$​​​​​​​. Er is nu wel onderzoek van goede kwaliteit over het effect van parenteraal vocht aan personen met een gevorderde kanker$​​​​​​​. Parenteraal vocht bleek geen positieve invloed te hebben op de dehydratiesymptomen, levenskwaliteit of overleving. Een Cochrane review kon evenmin het nut van medisch geassisteerde vochttoediening bij palliatieve patiënten aantonen$​​​​​​​. Het al dan niet toepassen van medisch geassisteerd voeden of hydrateren moet gekaderd worden binnen een beslissing rond het levenseinde. Duidelijke en tijdige communicatie met de patiënt en/of zijn vertegenwoordigers hierover is van bijzonder belang, vanuit medisch, ethisch en medicolegaal oogpunt$​​​​​​​.

Een in de palliatieve zorg bijzondere situatie is deze van oudere patiënten met gevorderde dementie, die niet meer kunnen eten of slikken. Bij deze patiënten wordt wel eens overgegaan tot sondevoeding, hetzij nasogastrisch, hetzij via een PEG-sonde. Van dergelijke aanpak is niet aangetoond dat ze levensverlengend zou werken, noch dat de levenskwaliteit of de voedingstoestand van de patiënt ermee zou verbeteren$​​​​​​​. Er is evenmin gunstig effect bij de preventie van het ontstaan van drukulcera aangetoond$​​​​​​​$​​​​​​​.

Om die redenen raden we geforceerd hydrateren of voeden in deze situaties niet aan.

Bij anorexie zouden zeer hoge doses progestagenen (medroxyprogesteronacetaat, megestrolacetaat) een beperkt nut hebben. Een literatuuroverzicht toont aan dat gebruik van megestrolacetaat kan leiden tot verhoogde eetlust en gewichtstoename (effect zichtbaar na 1 tot 2 weken). Er is wat winst op levenskwaliteit maar ook een verhoogd risico op ernstige ongewenste effecten (waaronder verhoogde sterftekans)$​​​​. De beslissing om deze producten eventueel toch te gebruiken gebeurt best in overleg met de specialist. Het middel is in België voor deze indicatie niet geregistreerd.