Ga naar de inhoud
Let op: Om de gebruikerservaring op deze site te verbeteren gebruiken we cookies.
Menu
Login redactie

Formularium Ouderenzorg

Diverticulitis

Literatuur geraadpleegd tot: 02/02/2021

  • Voor de behandeling van ongecompliceerde diverticulitis heeft recent onderzoek aangetoont dat antibiotica niet nuttig zijn.
  • In geval van gecompliceerde diverticulitis is ziekenhuisopname en/of gespecialiseerd advies vaak noodzakelijk.
  • Indien ziekenhuisopname niet wenselijk is, kan poliklinische antibioticatherapie worden overwogen:
    • Amoxicilline + clavulaanzuur is een eerste keuze.
    • Enkel bij penicillineallergie is 'ciprofloxacine + metronidazol' een alternatief.  De kans op complicaties (o.a.Clostridium difficile) is, met deze combinatie, groter bij ouderen.

Behandeling

Geselecteerd

Er is gebrek aan evidentie in geval van ongecompliceerde diverticulitis om antibiotherapie aan te bevelen met het oog op snellere genezing of preventie van complicaties$​​​$​​​​​​​​​​$​​​​​​​​​​$​​​​​​​​​​$​​​.
BAPCOC geeft aan dat antibiotica niet nuttig zijn voor de behandeling van ongecompliceerde diverticulitis (GRADE 1A; volgens BAPCOC).
Paracetamol is aangewezen als pijnstiller. Men moet het gebruik van NSAID’s of narcotische analgetica vermijden omwille van een verhoogd risico op perforatie$​​​​​​​​​​.
Het is aanbevolen om in een eerste tijd enkel vloeistoffen in te nemen en om vaste voeding geleidelijk te herintroduceren wanneer de symptomen na 2 tot 3 dagen verminderen$​​​​​​​​​​. 

Geselecteerde geneesmiddelen

Volgens BAPCOC zijn antibiotica wel geïndiceerd:

  • bij immunogecompromitteerde, bij patiënten met belangrijke comorbiditeit, bij een CRP >150mg/L (GRADE 1C*)
  • bij gecompliceerde diverticulitis bevestigd door CT-abdomen (GRADE 1C*)

La HAS vermeldt ook het feit dat in een ambulante omgeving, als de patiënt niet verbetert met symptomatische behandeling, zelfs als hij niet voldoet aan de criteria voor ziekenhuisopname, antibiotica kunnen worden overwogen.

De eerste keuze is amoxicilline-clavulaanzuur* 

Posologie (volgens BAPCOC):

  • amoxicilline-clavulaanzuur oraal
    • 1,5 g per dag in 3 giften gedurende 7 dagen
*Hepatische bijwerkingen zijn vooral gemeld bij mannelijke en oudere patiënten en kunnen verband houden met langdurige behandeling (SKP).

Geselecteerde geneesmiddelen

Volgens BAPCOC is de combinatie ciproflaxine+ metronidazol een alternatief bij penicillineallergie: Repertorium BCFI 11.1.1.1: Penicillines: ongewenste effecten

Posologie:

  • ciprofloxacine + metronidazol oraal
    • ciprofloxacine: 1 g per dag in 2 giften
    • metronidazol: 1,5 g per dag in 3 giften gedurende 7 dagen

Veiligheid

  • Het gebruik van chinolonen bij ouderen wordt in verband gebracht met een hoger risico op peesschade, verlenging van het QT-interval en bijwerkingen van het CZS (toevallen, verwardheid).
  • In een grootschalig epidemiologisch onderzoek werd, bij patiënten ≥65 jaar die poliklinisch werden behandeld voor ongecompliceerde diverticulitis, het gebruik van de combinatie van 'metronidazol en fluorochinolon' in verband gebracht met een significant verhoogd risico op clostridium difficile-infectie ((1,2% versus 0,6%) in vergelijking met het gebruik van 'amoxicilline/clavulaanzuur', met  eenzelfde doeltreffendheid $​​​.

Deze gegevens pleiten ervoor deze combinatie alleen te reserveren voor patiënten met penicilline-allergie.

Geselecteerde geneesmiddelen

Indien een diverticulitis optreedt bij een risicopatiënt (ernstige symptomen van infectie, diabetes mellitus, nierfalen, maligniteit, cirrose, behandeling met orale corticosteroïden, chemotherapie of behandeling met immunosuppressiva) of gecompliceerd verloopt (rectaal bloedverlies, perforatie of peritonitis, intra-abdominaal abces, fistelvorming) of persisteren van de symptomen na 48 u ondanks ambulante behandeling met antibiotica, is hospitalisatie aangewezen$​​​​.